WODA TO ŻYCIE I BEZPIECZEŃSTWO LASU
Zmieniający się klimat coraz częściej wpływa na kondycję lasów – długotrwałe okresy suszy, czy gwałtowne opady to realne zagrożenia, które wpływają na stabilność ekosystemów. Dlatego w Lasach Państwowych podejmujemy kolejne działania, które mają na celu lepsze przygotowanie lasów nizinnych na skutki tych zjawisk. W projekcie "Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych – kontynuacja (MRN3)" kontynuujemy sprawdzone i skuteczne działania zatrzymania wody w lesie. Stawiamy na konkretne rozwiązania: gromadzenie wody, spowalnianie jej odpływu i zabezpieczanie infrastruktury – wszystko po to, by lasy lepiej radziły sobie ze skutkami zmian klimatu i mogły pełnić swoje funkcje również w przyszłości.

Projekt będzie realizowany w latach 2024–2028.KLIKNIJ I PRZECZYTAJ O PIERWSZEJ I DRUGIEJ EDYCJI PROJEKTU

DLACZEGO TEN PROJEKT JEST TAK WAŻNY?
Ten projekt jest kluczowy, bo pozwala nam zatrzymać wodę w przyrodzie, ograniczyć skutki suszy oraz poprawić odporność lasów na ekstremalne warunki pogodowe. Dzięki działaniom retencyjnym i przeciwerozyjnym chronimy naturalne środowisko, co wspiera zachowanie różnorodności biologicznej i zdrowia ekosystemów leśnych.
Inwestujemy w trwałość naszych lasów, które są kluczowe dla stabilizacji klimatu oraz zachowania bogactwa przyrody. To praktyczne wsparcie dla lasów, które pomagają przystosować się do wyzwań związanych ze zmianami klimatu.

KTO REALIZUJE PROJEKT?
Głównym beneficjentem z ramienia Lasów Państwowych jest Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych. Projekt relizowany jest na terenie 151 nadleśnictw z terenu 17 Regionalnych Dyrekcji Lasów Państwowych
Partnerami projektu jest Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Centrum Ochrony Mokradeł.

JAK WYGLĄDA PROJEKT W PRAKTYCE?

Głównym celem projektu jest wzmocnienie odporności nizinnych ekosystemów leśnych na zagrożenia związane ze zmianami klimatu poprzez realizację do końca 2028 r. W ramach projektu realizujemy szeroki zakres działań, łączących techniczne i biotechniczne metody przyjazne środowisku.

• Zbudujemy, rozbudujemy, przebudujemy i odbudujemy zbiorniki małej retencji oraz suche zbiorniki, które magazynują wodę i pomagają łagodzić skutki susz oraz powodzi. Tworzymy i modernizujemy małe urządzenia piętrzące, takie jak zastawki, progi, przetamowania koryt czy przepusty z piętrzeniem. Te elementy spowalniają odpływ wód powierzchniowych, tworząc retencję korytową oraz rozlewiska, co stabilizuje poziom wód w ekosystemach leśnych.
• Przeprowadzimy renaturyzację siedlisk podmokłych, podnosząc i stabilizując poziom wód, co sprzyja zachowaniu bioróżnorodności tych terenów.
• Przebudujemy, rozbudujemy albo rozbierzemy obiekty, które są niedostosowane do warunków wód wezbraniowych. Dodatkowo zbudujemy nowe mosty, przepusty i brody, które chronią koryta cieków oraz jakość wód.
• Dodatkowo zabezpieczymy infrastrukturę leśną przed skutkami nadmiernej erozji wodnej z intensywnych opadów, stosując takie rozwiązania jak kaszyce, narzut kamienny czy umocnienia skarp.
• W ramach projektu zaplanowaliśmy także przywrócenie naturalnej geometrii koryt rzecznych, dlatego remeandrujemy cieki, meandrujemy rowy i tworzymy zróżnicowane siedliska, np. układ bystrze-ploso, a także odzyskujemy tereny zalewowe, co wspiera retencję wody i różnorodność biologiczną.
• Do końca projektu planujemy wykonać około 1030 obiektów i kompleksowych zadań, co pozwoli zwiększyć pojemność zbiorników małej retencji do ponad 7 milionów metrów sześciennych i objętość retencji do około 5,7 miliona metrów sześciennych.
• Równolegle będziemy prowadzić działania edukacyjne, które mają podnieść świadomość ekologiczną – planujemy organizację wydarzeń dla co najmniej 800 uczestników, aby popularyzować wiedzę o ochronie środowiska i adaptacji do zmian klimatu.

DOFINANSOWANIE PROJEKTU I JEGO WARTOŚĆ
Całkowity koszt realizacji projektu  wynosi 511 560 000 zł, z czego kwota wydatków kwalifikowalnych to 405 670 000 zł. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko 2021–2027. Kwota dofinansowania z UE wynosi 323 359 557 zł, co stanowi istotne wsparcie pozwalające na realizację szerokiego zakresu działań mających na celu zwiększenie odporności nizinnych ekosystemów leśnych na skutki zmian klimatu. 

Projekt kontynuuje działania prowadzone przez Lasy Państwowe w ramach wcześniejszych programów operacyjnych na lata 2007-2013 oraz 2014-2020.

#FunduszeUE #FunduszeEuropejskie #MałaRetencja #WodaWLesie